دويماهى بابه‌تێن مالپه‌رى

دەمێ سەرباز حكومرانیێ دكەن !

ردوان گولی ئەڤرو دناڤ جڤاكێن ساخلەم و هشیاردا، هەر تەخەك ب ئەرك و رولێ خوە یێ سەرەكی رادبیت، و بڤێ ئێكێ هاوكێشە تەمام دبیت، و رێڤەبرنا روژانە یا هاوەلاتیان ئاسنتر دبیت، و شەمەندەفرا ژیانێ دكەفت سەر رێكا راست و دروست، ئانكو كارێ نوژاری چارەسەركرنا نەخوشانە، ئەركێ ماموستای فێركرنا نفشێ نوییە …

درێژاهییا بابه‌تی »

رۆژهەلاتناسێ فرەنسى «گوستاف لوبون» (Gustave Le Bon): نوژدار و مێژونڤیس و فەیلەسوف.

سعد محمد حسن – ل رێکەفتى (7 ئەیارا 1841ز) ل دەڤەرا (نورماندى) ل وەلاتێ (فرەنسا) ژدایکبوویە. – دواناوەندى ل باژێرێ (تور) خاندییە، و کولیژا نوژدارى ل باژێرێ (پاریس)، هەتا باوەرناما (دکتورایێ) وەرگرتى. – بەرنیاسییەکا مەزن بۆ پەیدا بوو، پشتى پەرتووکا «سيكولوجية الجماهير»، نڤیسی، و دویڤرا پەرتووکا «الجماهير: دراسة في العقل …

درێژاهییا بابه‌تی »

رۆژهەلاتناسا ئەلمانى: (سیگرید هونکە-Sigrid Hunke-) ‏ (1913 – 1999ز):

سعد محمد حسن – ل سالا (1913ز) ل باژێرێ (کیل) یێ ئەلمانى ژدایکبوویە. – هەڤژینێ وێ رۆژهەلاتناسێ مەزن دکتور (شولتزا) بوو. – چەندین بیاڤێن جودا خواندینە وەک (زانستێ بنەمایێن ئایینان و بەراووردیا وان، و فەلسەفە و دەرووناسى و رۆژنامەڤانى). – ل سالا (1941ز) باوەرناما دکتورایێ ب دەست خوەڤە ئینایە. – …

درێژاهییا بابه‌تی »

رۆژهەلاتناسا بریتانی (كارێن ئارمسترونگ -Karen Armstrong-):

سعد محمد حسن ‏- ل (14 تشرينا دووێ 1944ز) ل (ئينگلتەرا) دخێزانەکا ژ نفشێ خوە  (ئيرلەندى) ژدایکبوویە. – ل سالا (1962 تا 1969ز) بوویە ئەندانا کومەلا خواندنێن یەسوعى، و وەکو راهیبەیەکا کاثولیکى دگەل وان کاردکر. – ژلايێ وێ کومەلێ ڤە دئێتە ڤرێکرن بۆ کولیژا (سانت ئان) ل زانكويا (ئكسفورد) بۆ …

درێژاهییا بابه‌تی »

رۆژهەلاتناسێ ئوسکوتلەندى  (توماس كارليل -Thomas Carlyl-): [نڤیسەر و رەخنەگر و مێژونڤیس]

  سعد محمد حسن – ل رێکەفتى (4 کانونا ئێکێ یا 1795ز) د خێزانەکا هەژاردا، ژدایکبوویە. – ژ زاروکینیا خوە کەسەکێ ژیرمەند و حەزژێکەرێ خواندن و سروشتى بوو. – ل ژیێ (15) سالیێ، دبتە قوتابى ل زانینگەها (ئینبرە)، و پشتى دەرچوونێ دبتە ماموستایێ (بیرکاریێ). –  ل سالا (1819ز)،  [توماس كارليل]، …

درێژاهییا بابه‌تی »

رۆژهەلاتناسێ بریتانى: لورد هیدلى “رحمة الله فاروق”:

سعد محمد حسن – ناڤێ (رولاند جورج ألانسون ألانسون-وين، هيدلي (Rowland George Allanson Allanson-Winn, 5th Baron Headley)‏. – ل رێکەفتى (19 کانونا دووێ 1855ز) ل باژێرێ (لەندەن) ژدایکبوویە. – باوەرناما ئەندازياریێ ل زانینگەها (كامبريدج) وەرگرتییە. – ل وەلاتێ هندێ وەک ئەندازیارێ رێکو پران کارکرییە. – وەرزشڤان و شارەزا بوو ب …

درێژاهییا بابه‌تی »

رۆژهه‌لاتناسێ ئينگليزى: (مستر روف -حسين روف-)

سعد محمد حسن زانايێ ئایینان و زانستێ کومەلایەتى –  ل سالا (1916ز) ل (ئينگلتەرا) ژدایکبوویە. – بابێ وى مەسیحى بوو و دەیکا وى جوهى. – ل دەسپێکا ژیانا خوە بیروباوەرێن دەیبابێن خوه‌ دخواند و دويڤچوون بۆ دکر. – دویڤرا دويڤچوون و لێکولین بۆ ئایینێ هندوسا و بوزیان و فەلسەفا وان …

درێژاهییا بابه‌تی »

رۆژهەلاتناسێ سویسرى (روگيه دو باسكويه -Roger du Pasquier-):

سعد محمد حسن – ل سالا (1917ز) د خێزانەکا پروتستانتيدا ژدایکبوویە. – داغباربوویە ب فەلسەفا سەردەم ب تایبەت ب فەلسەفا (وجودى). – موژیلبوونا ب کارێ رۆژنامەڤانى، و گەشتکرنێن وى یێن بەردەوام بۆ وەلاتێن رۆژهەلاتى کارتێکرن لێ کر تاکو باوەرى ب ئایینێ ئیسلامێ ئیناى. – پێشتر دگۆت ئایین ب تنێ ئەفسانەیەکە. …

درێژاهییا بابه‌تی »

* رۆژهه‌لاتناسێ ئەلمانى: يوهان فولفگانگ ڤون گوته  “Goethe”

سعد محمد حسن ميرێ هوزانڤانێن ئەلمان “شەیدایێ رۆژهەلاتى” – ل رۆژا (28/8/1749ز)، ل باژێرێ (فرانكفورت)، ل (ئەلمانیا) ژدایکبوویە. – بابێ وى شیرەتکارێ قەیصەرى بوو، کەسەکێ فێرخواز و ب ئارمانج و گەشتکەر بوو. – (گوتە) دبێژت: من ژبابێ خوە دویربینى و رژدیا ژیانێ دیت، و من ژ دەیکا خوە خوەشدیتن ب …

درێژاهییا بابه‌تی »

شەڕێ‌ بەدرێ‌

  مێهڤان حسین وەكی ئەڤرۆ 17ی ڕەمەزانێ‌ سالا 2ێ‌ مشەختی غەزایا بەدرا مەزن شەڕێ‌ ئێكلاكەرێ‌ موسلمانان دگەل قورەیشیێن مەككەهێ‌ هاتە ڕوویدان سەركەفتنا شەڕێ‌ بەدرێ‌ ب سەركردایەتییا پێغەمبەری بوو ( سلاڤێن خودای لێبن) شەڕێ‌ بەدرا مەزن ب ئێكەم ڕوویبری بوونا سەربازی یا دژوار دهێتە هژمارتن د مێژوویا ئیسلامێ‌ دا، ب ئێك …

درێژاهییا بابه‌تی »

رۆژهەلاتناسێ  روسى (ليو تولستوى – Leo Tolstoy-): نڤیسەر و ئەدیب

سعد محمد حسن  * قوناغێن ژیانا وى: – تولستوی کەساتییه‌کێ بەرنیاسێ جیهانییە، ب تایبەت پشتى بەلاڤبوونا رۆمانێن (جەنگ و ئاشتى) و (ئانا کارینیا). – بەرنیاس بوو، ب هەلویستێن خوە یێن نەرازى بەرانبەر کەنیسا روسى. – ل رێکەفتى (9 ئەیلولا 1828ز)، ل ویلایەتا (تولا) یا روسى ژدایکبوویە. – زاروکینیەکا گەلەک ب …

درێژاهییا بابه‌تی »

رۆژهه‌لاتناسێ سویسری مارسيل ئەندریە بوازار:

  سعد محمد حسن – ل سالا (1939ز) ل باژێرێ (جنێف) ل وەلاتێ (سویسرا) ژدایکبوویە. – باوەرناما دکتورایێ وەرگرتییە، ل پەیمانگەها بلند یا خواندنێن نێڤدەولەتى و گەشەپێدانێ ل جنێف. – ل دەسپێکا سالێن شێستان ل گەلەک وه‌لاتێن جودا جودايێن موسلمانان ژيايه‌، وه‌ك نوينه‌رێ لژنه‌يا نێڤده‌وله‌تيا (خاچا سور)، و بۆ ماوێ …

درێژاهییا بابه‌تی »

رۆژهەلاتناسێ نەمساوى (جوزيف ڤون هامەر-پورگشتال Joseph von Hammer-Purgstall):

سعد محمد حسن – ل (9 حوزەیرانا 1774ز) ل باژێرێ (گراتس) نەمساوى ژدایکبوویە. – پشتى خواندنا سەره‌تایى ل سالا (1788) دچتە (ڤییەنا) بۆ خواندنا زمانێن رۆژهەلاتى ل ئەکادیمیا ئیمبراتورى. – دویڤرا بوویە فەرمانبەر د کەرتێ دبلوماسیێ نەمسا ل تورکیا. – خوە فێری زمانێن (عەرەبى و فارسى و تورکی) دکەت، زێدەبارى …

درێژاهییا بابه‌تی »

رۆژهەلاتناسا ئيتالى: لورا فيتچا فالگيرى ( Laura Veccia Vaglieri) ‏ (1893 – 1989 م):

سعد محمد حسن – کچا زانایێ ناڤدارێ ئیتالى (دانتى فالگیرى) بوو. – ماموستایا مێژوویا ئیسلامى و زمان و ئەدەبیاتێن عەرەبى ل زانینگەها ناپولی یا ئیتالی. – دئێتە نیاسین وەک زانایەکا ئیتالى.   * ژ بەرهەمێن وێ: – پەرتووکا «محاسن الإسلام»، نڤیسەر (تاها فەوزى) ل مصرێ ڤەگوهاستییە ژ زمانێ ئيتالى بۆ …

درێژاهییا بابه‌تی »

رۆژهەلاتناسێ ئەمریکى (ويليام جيمس ديورانت William James Durant):‏ (1885-1981)

سعد محمد حسن فەيله‌سوف، نڤیسەر و مێژونڤیس. * ژدایکبوون و قویناغێن ژیانا وى: – ل سالا (1885ز) باژێرێ “نورث آدمز” ل “ماساشوست” ژدایکبوویە. – ل قوتابخانێن کەنیسا کاثولیکی خواندییە، تاکو بوویە دەرچوویێ کولیژا (قدیس پترس) یەسوعى ل باژێرێ (جێرسی) ل زانینگەها کولومبیا ل (نیویورک). – ل سالا (1907ز) بوویە پەیامنێرێ …

درێژاهییا بابه‌تی »